Trong một vài gần đây, nước ép detox đã được lăn xê trên tất cả các phương tiện truyền thông. Bạn có thể nghe người ta nhắc đến nó ở mọi nơi. Thậm chí còn được bày bán với mức giá trên trời và những lời tung hô về lợi ích sức khỏe thần kỳ. Vậy làm thế nào để detox một cách tiết kiệm và đơn giản nhất? Bài viết sẽ cung cấp lý do bạn nên có chế độ detox tự nhiên và cách để bắt đầu. Hãy cùng tìm hiểu nhé.
Hầu hết mọi người đều tiếp xúc nhiều với độc tố, kim loại nặng và hóa chất hàng ngày, hàng giờ. Chúng có mặt ở tất cả mọi nơi từ không khí chúng ta hít thở đến thức ăn hàng ngày. May mắn rằng cơ thể được trang bị hệ thống giải độc tự nhiên giúp loại bỏ các hợp chất nguy hiểm này. Tuy nhiên, phó mặc cho cơ thể là điều không nên. Vì đến một lúc nào đó, chức năng này sẽ suy yếu và bạn sẽ rơi vào trạng thái “ngộ độc”. Vì vậy, thay đổi chế độ ăn uống và lối sống là cách tốt nhất để tối ưu hóa khả năng loại bỏ độc tố của cơ thể.
Detox – Thanh Lọc Là Gì Và Tại Sao Chúng Cần Thiết?
Khái niệm
Khái niệm detox – thanh lọc thay đổi khá nhiều theo quan điểm cá nhân:
- Detox có thể được coi là chế độ làm sạch cơ thể bằng cách uống các loại nước kỳ lạ trong nhiều tuần để loại bỏ độc tố và giảm cân. Và một chế độ detox tốt sẽ cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng quan trọng. Đồng thời loại bỏ các chất độc, cặn bã và bổ sung các thành phần cơ thể thiếu.
- Mặt khác, thuật ngữ detox còn là mánh khóe để nâng giá các sản phẩm và chúng thật sự quá đắt để bảo vệ sức khỏe.
Tại sao cần thiết phải detox?
Trên thực tế, detox là cách lành mạnh giúp cơ thể phục hồi. Đồng thời thực hiện tốt chức năng loại bỏ độc tố và giữ cơ thể ở trạng thái tốt nhất.
Cơ thể có hệ thống giải độc phức tạp, mà ở đó các cơ quan cùng phối hợp hoạt động để giữ cơ thể luôn khỏe mạnh.
- Da đẩy vi khuẩn ra ngoài bằng cách tiết mồ hôi.
- Thận lọc máu và tạo nước tiểu.
- Phổi đào thải CO2.
- Ruột non hấp thu các chất dinh dưỡng và bài tiết cạn bã.
- Quan trọng không kém là gan. Giúp nhận diện, phân loại và thải độc tố trong cơ thể.
Các yếu tố như căng thẳng, thói quen và chế độ ăn không lành mạnh có thể đánh sập hệ thống giải độc của cơ thể. Từ đó khiến việc đào thải, loại bỏ chất độc từ máu ra ngoài khó khăn hơn rất nhiều.
Chế độ ăn detox bao gồm:
- Cắt giảm hoàn toàn thực phẩm chứa calo rỗng – là các loại thực phẩm chứa nhiều calo nhưng rất ít dinh dưỡng.
- Đồng thời, tăng cường sử dụng các loại thực phẩm nguyên chất, giàu dinh dưỡng.
- Kết hợp với một vài thực phẩm có khả năng detox mạnh, sẽ giúp detox cơ thể một cách dễ dàng và thiết lập lại hoạt động của cơ thể. Đồng thời, còn giúp giảm cân và cải thiện sức khỏe.
Trên hết, chế độ detox này sẽ không làm giảm nguồn năng lượng cung cấp cho cơ thể hay khiến bạn mệt mỏi. Thay vào đó, cách detox tự nhiên này sẽ tăng cường cung cấp năng lượng cho cơ thể. Giúp khôi phục động lực và khiến bạn cảm thấy thoải mái, dễ chịu hơn rất nhiều.
Kế Hoạch Detox: Làm Thế Nào Để Thanh Lọc?
Làm thế nào để detox cơ thể mà không cần chi quá nhiều vào các liệu trình và sản phẩm đắt tiền? Thay đổi thói quen ăn uống và bổ sung thực phẩm có khả năng detox, là những cách tốt nhất để tối ưu hóa hệ thống giải độc của cơ thể nói chung, của gan nói riêng.
Dưới đây là một vài nguyên tắc cơ bản để detox lành mạnh:
- Thay nước ngọt, nước uống thể thao bằng nước lọc, trà không đường hoặc các loại nước detox khác.
- Đảm bảo cấp đủ nước cho cơ thể.
- Xây dựng chế độ ăn không đường. Chú ý các loại bánh, kẹo,..
- Cắt bỏ thực phẩm tinh chế, đóng gói và chế biến sẵn.
- Tăng cường thực phẩm nguyên chất và tươi sống.
- Ngưng sử dụng các loại thịt chế biến sẵn như xúc xích, thịt hun khói,.. Lựa chọn nguồn protein lành mạnh hơn như thịt bò ăn cỏ hoàn toàn, cá hồi hoang dã và gà organic. Nếu bạn đang ăn chay, hãy lựa chọn nguồn protein từ thực vật như các loại đậu, hạt,…
- Tăng tiêu thụ thực phẩm có khả năng detox. Như bưởi chùm, nước hầm xương, cải Brussel, quả họ berry, củ dền, hạt chia và các loại quả hạch khác.
- Thay muối bằng các loại thảo mộc và gia vị tốt cho sức khỏe. Như thì là, húng quế, rau mùi tây và ớt bột.
- Điều chỉnh đồng hồ sinh học. Đảm bảo ngủ đủ 8 tiếng mỗi đêm giúp cơ thể có thời gian phục hồi và tái tạo năng lượng dự trữ.
- Tập thể dục hàng ngày.
- Hạn chế căng thẳng bằng cách viết nhật ký, thiền hoặc ngửi các loại tinh dầu.
Các Loại Thực Phẩm Detox Tốt Nhất
Chế độ ăn detox có thể linh hoạt theo thói quen, sở thích và sự tiện lợi. Chỉ cần thực hiện đúng các nguyên tắc:
- Hạn chế tối đa thực phẩm có hại cho sức khỏe.
- Tăng cường thực phẩm có khả năng detox.
- Cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng.
Dưới đây là một vài loại thực phẩm như vậy, giúp bạn có thêm gợi ý và sáng tạo chế độ detox cho riêng mình:
Bưởi chùm (Grapefruit)
Loại trái cây họ cam quýt này được biết đến với vô số đặc tính giúp tăng cường sức khỏe, đặc biệt là detox. Uống nước ép bưởi chùm mỗi ngày là cách đơn giản nhất để hỗ trợ, cải thiện chức năng giải độc tự nhiên của gan.
Theo một nghiên cứu vào năm 2005 ở Israel, nước ép bưởi chùm đã được chứng minh có hiệu quả đáng kinh ngạc trong việc tăng lượng men gan giải độc cơ thể. [1]
Bắp cải Brussel
Đây là một loại bắp cải đầy hương vị và rất giàu chất xơ. Chính vì vậy, bắp cải Brussel là sự lựa chọn tuyệt vời cho chế độ detox lành mạnh. Không những có thể thúc đẩy hoạt động nhịp nhàng và trơn tru của hệ tiêu hóa, mà còn cải thiện sức khỏe gan mật và tăng cường khả năng giải độc.
Trên thực tế, nghiên cứu công bố trên Carcinogenesis cho biết tiêu thụ khoảng 300g bắp cải Brussel mỗi ngày có thể tăng sản xuất enzyme thải độc lên tới 30%.[2]
Quả họ berry
Bên cạnh việc ngon miệng và phong phú, các loại quả mọng này là nguồn chất xơ và chất chống oxy hóa tuyệt vời – 2 thành phần quan trọng của chế độ ăn detox.
- Nhắc đến chất xơ, là những chất di chuyển chậm trong đường tiêu hóa và giúp tăng khối lượng phân. Bằng cách đó, chúng hỗ trợ chức năng hệ tiêu hóa một cách trơn tru nhất và bài tiết chất thải một cách hiệu quả hơn. [3]
- Chất chống oxy hóa đã được chứng minh trong việc bảo vệ gan trước áp lực oxy hóa của cơ thể. Đồng thời góp phần cải thiện, hỗ trợ hệ miễn dịch.[4]
Bên cạnh đó, các quả họ berry điển hình như việt quất và dâu tây còn chứa lượng nước lớn. Có thể góp phần vào quá trình cấp nước cho cơ thể cũng như thải loại.
Củ dền
Có rất nhiều lý do để cân nhắc việc thêm củ dền vào chế độ ăn uống. Chúng không chỉ nhiều màu sắc mà còn chứa rất nhiều vitamin, khoáng chất và các chất dinh dưỡng vi lượng giúp tăng cường quá trình detox.
Một nghiên cứu trên động vật cho thấy uống nước ép củ dền thường xuyên giúp tăng sản xuất một số enzyme chính liên quan đến quá trình thải độc. [5]
Tương tự, một nghiên cứu khác trên động vật được công bố trên Tạp chí Hóa học Nông nghiệp và Thực phẩm, “The Journal Of Agricultural And Food Chemistry”. Cho thấy tiêu thụ nước ép củ dền giúp giảm quá trình bão hòa của chất béo, một dấu chỉ sinh học được dùng để ước lượng mức độ phá hủy tế bào gan, đến 38%. [6]
Hạt chia
Thường được quảng cáo là một siêu thực phẩm. Lợi ích sức khỏe của hạt chia bao gồm tăng cường chức năng hệ tiêu hóa, góp phần kiểm soát lượng đường huyết tốt hơn.
Không có gì đáng ngạc nhiên khi hạt chia cũng có thể hỗ trợ quá trình detox, bởi chúng chứa “hàng tấn” chất xơ. Từ đó, giúp mọi thứ di chuyển dễ dàng qua hệ tiêu hóa, cho phép các chất thải được bài tiết hiệu quả. Thêm vào đó, chúng chứa nhiều chất chống oxy hóa chống lại các gốc tự do. Và bảo vệ gan khỏi các tác động xấu, phá hủy và bệnh tật. [7]
Các loại quả hạch
Không còn gì xa lạ về các loại hạt rất tốt cho sức khỏe này nữa. Chúng chứa nhiều chất xơ, chất chống oxy hóa, protein, chất béo tốt cho tim mạch, cũng như các loại vitamin và khoáng chất quan trọng mà cơ thể cần để duy trì sức khỏe. Ngoài việc hỗ trợ chức năng hệ tiêu hóa nhờ hàm lượng chất xơ cao, tiêu thụ các loại hạt lành mạnh này có thể giúp tối ưu hóa chức năng gan mật.
Các nghiên cứu cũng cho thấy chế độ ăn nhiều quả hạch có liên quan đến khả năng giảm nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ không do rượu. Mặt khác giúp tăng sản xuất men gan để tối đa hóa khả năng thải độc của cơ thể.[8],[9]
Nước hầm xương
Là phần nước sau khi hầm xương cả ngày. Ngày nay, nước hầm xương được biết đến với một số lợi ích đáng kinh ngạc mà ấn tượng nhất có lẽ là detox.
Các nghiên cứu cho biết nước hầm xương có thể cải thiện hệ miễn dịch bằng cách kháng viêm, cho phép cơ thể hoạt động hiệu quả hơn trong việc loại bỏ độc tố, vi khuẩn và mầm bệnh có hại ra khỏi cơ thể [10]. Và vì chúng giàu collagen cũng như các loại axit amin, nước hầm xương cũng được cho là giúp bao phủ niêm mạc ruột và bảo vệ hệ tiêu hóa khỏi hội chứng rò rỉ ruột – là tình trạng tăng tính thấm của ruột non, khiến các độc tố, phân tử và enzyme thấm trở lại vào máu.
Bí Quyết Ăn Detox
Ngoài các công thức được liệt kê phía trên. Đây sẽ là một vài món ăn nhẹ và lành mạnh mà bạn có thể tham khảo khi bắt đầu detox:
- Củ dền phết giấm đen balsamic nướng với hương thảo.
- Nước ép bưởi chùm với gừng cho buổi sáng.
- Smoothie dừa, hạt chia và sữa chua.
- Salad detox với củ dền và táo xanh.
- Hỗn hợp các loại hạt chống oxy hóa gồm hồ đào, hạnh nhân, nho khô, socola đen đắng, táo khô.
Lưu Ý
Nhớ rằng không phải tất cả chế độ ăn detox đều có hiệu quả giống nhau. Mặc dù một số có thể giúp cải thiện sức khỏe tốt hơn bằng cách đánh đổi một vài chất dinh dưỡng. Một số khác thật sự có thể làm mất các chất dinh dưỡng quan trọng đối với cơ thể khiến giảm sút năng lượng và động lực của cơ thể.
Tránh xa các sản phẩm hoặc chế độ ăn quá bảo thủ, không lành mạnh được quảng bá để detox. Vì các công ty ưu tiên lợi ích cho sức khỏe lại không ưu tiên việc quảng bá sản phẩm của mình. Tuy nhiên, chỉ cần áp dụng chế độ giàu dinh dưỡng và cắt giảm thực phẩm có hại cho sức khỏe đã có thể tăng cường hiệu suất thải độc tự nhiên của cơ thể và cải thiện sức khỏe một cách bền vững, an toàn.
Ngoài ra, các nguyên tắc cơ bản của chế độ ăn detox có thể được áp dụng lâu dài để giúp bạn duy trì chế độ ăn uống lành mạnh sau vài ngày hoặc một tuần. Bám sát các nguyên tắc cơ bản này và sử dụng thường xuyên các loại thực phẩm hỗ trợ khả năng thải độc để đạt được mục tiêu về sức khỏe của chính mình.
Tóm Tắt
Chế độ ăn detox vừa cung cấp đủ chất dinh dưỡng vừa thải loại độc tố hiệu quả. Mặc dù có rất nhiều chế độ và liệu trình detox. Nhưng phương pháp tốt nhất là cung cấp cho cơ thể những chất cần thiết thay vì tước đi vitamin và khoáng chất quý giá. Một số thực phẩm có khả năng hỗ trợ detox và tăng cường chức năng của hệ thống thải độc tự nhiên. Giúp cơ thể luôn khỏe mạnh, tránh các vấn đề về sức khỏe. Điều quan trọng không kém là cắt bỏ các loại thực phẩm rác, tăng cường sử dụng thực phẩm có lợi cho sức khỏe. Đồng thời thiết lập lối sống lành mạnh giúp tối ưu hóa khả năng detox của cơ thể.
Nguồn tham khảo:
Dr. Axe: Detox Diet Plan: How to Detoxify the Body & Reset Your Health
[1]: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15740081
[2]: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7554064
[3]: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19335713
[4]: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20382588/
[5]: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23450834/
[6]: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19292473/
[7]: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3228367/
[8]: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24955455/
[9]: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4588084/
[10]: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11035691